YALÇIN ÇELEN/BİLAL ALTIOK – Son yıllarda paylaşılan tatil fotoğraflarında sıkça görülen Isparta ve Burdur’daki mor lavanta bahçeleri, aşırı sıcaklar nedeniyle bu yıl erkenden griye büründü.
“Lavanta kokulu köy” olarak bilinen Isparta’nın Keçiborlu ilçesindeki Kuyucak köyünde bulunan lavanta bahçelerinin çiçekleri, aşırı sıcaklar nedeniyle mordan griye döndü. Her yıl temmuzda bahçeleri ziyaret eden tatilciler, bu sene umdukları rengi bulamadan fotoğraflarını çekti.
Isparta Ziraat Odası Başkanı Mustahattin Can Selçuk, AA muhabirine, bu yıl mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıklar nedeniyle lavanta hasadının erken başladığını söyledi.
Bölgelerinde hasadın 15 Temmuz’da başladığını belirten Selçuk, “Hasat devam ediyor, üretilen lavantalar fabrikalarda işleniyor ve ürün olarak ülke geneline sunuluyor. Bu yıl yüksek sıcaklığın yanında yağmurların ara ara yağması lavanta bahçelerinin görselliğini de kokusunu da olumsuz etkiledi.” dedi.
Lavanta üretiminin Türkiye genelinde yaygınlaşmaya başladığına dikkati çeken Selçuk, “İnsanlar artık kendi memleketlerindeki lavanta bahçelerini de ziyaret edebiliyor. Buna bağlı olarak ziyaretçi sayısında da azalma oluyor.” ifadelerini kullandı.
Kuyucak köyünün muhtarı İsmail Tezcan da yaz mevsiminin bu yıl erken başladığını vurgulayarak, “Hava sıcaklığı normalden yüksek seyretmeye başladı. Bu aylarda lavanta çiçeğinin yeni açması gerekirken şu an rengi griye dönüştü. Ağustos başlarında hasadına başlanması gerekiyordu. Hasada başladık, yavaş yavaş yağ çıkarmaya başlıyoruz.” diye konuştu.
“Hasada 3 hafta erken başladık”
Burdur Gölü kenarındaki lavantalar da aşırı sıcaklık nedeniyle erken soldu, mor çiçekler grileşti. Geçen yıla göre hasat dönemi üç hafta önce başlayan lavanta bahçelerinde çiftçilerin mesaisi devam ediyor.
Kentte 19 yıldır susuz tarım ve tıbbi aromatik bitki çalışmaları yapan Öztürk Sarıca, mart ve nisandaki zamansız sıcakların bitkilerin hızlı biçimde erken uyanmasına neden olduğunu söyledi.
Yağışların azlığı ve sonraki süreçteki zamansız soğuk ve sıcaklık değişikliklerinin lavantaları etkilediğini vurgulayan Sarıca, “Lavanta bahçelerimizdeki görsel güzelliği oluşturan mor renk bu yıl 15 gün daha erken yerini boz renge bıraktı.” dedi.
Sarıca, aşırı sıcaklar ve soğukların sadece lavantanın ve tıbbi aromatik bitkilerin görselini değil aynı zamanda içeriğindeki bileşenleri de olumsuz etkilediğini kaydetti.
Bitkilerde eski yıllardaki yağ kalitesinin bulunmadığını ifade eden Sarıca, sözlerini şöyle tamamladı:
“Geçen yıla göre lavanta hasadına 3 hafta erken başladık. Sıcaklar bastırdığında hemen hasada başlıyoruz, sonrasında ise yaz günü olmasına rağmen ani soğuklar ve günlük beklenmedik yağışlar geliyor. Bu sefer hasadı bırakıyoruz, bitki tekrar çiçek vermeye başlıyor. Yani bitkiler de şaşırmış durumda. Küresel iklim değişikliği hem bitkileri hem de çevreyi çok fazla değiştiriyor. Neredeyse yüzde 40-50’lere varan oranda tıbbi aromatik bitkilerde verim düşüklüğü var. Enteresan bir şekilde lavanta bahçelerimizdeki mor renk 10 gün içinde rengini kaybetti. Tabii bu durum lavanta sezonunu olumsuz etkiliyor. İnsanlar buraya geldiklerine yine lavanta görmeye devam edecek ancak rengi mosmor olmayacak. Görsel bahçelerimizdeki lavantaları hasat etmeden bekletiyoruz.”